Hazırlayan: Çocuk Nefroloji Derneği Yönetim Kurulu
Türkiye’de Çocuk Nefroloji yan dal uzmanlık eğitimini düzenleyen Çocuk Nefroloji Yeterlilik Kurulu (Board’u) özerk çalışan, kar amacı olmayan, sivil bir kurul olarak kurulmuştur. Bu Kurulun çalışma ilkeleri Tababet Uzmanlık Tüzüğü ve Türk Tabipleri Birliği- Uzmanlık Dernekleri Koordinasyon Kurulu (TTB-UDKK) yönergesiyle uyumludur.
GENEL KONULAR
1. Tanım: Çocuk Nefroloji Yeterlilik Kurulu, Çocuk Nefroloji Derneğinin aşağıda belirtilen amaçları doğrultusunda özerk çalışan bir yan kuruluşudur.
2. Amaç: Çocuk Nefroloji Yeterlilik Kurulunun temel amacı
A)Çocuk Nefroloji Yandal uzmanlık eğitiminin standardını oluşturmak, korumak ve yükseltmek,
B)Çocuk Nefroloji eğitimi veren merkezlerin kalite denetimi sağlamak
C)Uzmanlık eğitimi sonrasında ülke düzeyinde standart sınav yapmak ve şartlarını oluşturmak
D)İlgili dalda yeterlilik belgesi vermek
E)Çocuk nefroloji alanındaki Sürekli Tıp Eğitimi etkinliklerine katılımı teşvik etmek, özendirmek ve denetlemektir.
KURUL VE KOMİSYONLAR
3. Kurulun yapısı: Çocuk Nefroloji Yeterlilik kurulunun yapısı aşağıdaki organlardan oluşur:
3.1 Genel Kurul
3.2 Yürütme Kurulu
3.3 Denetleme ve Danışma Kurulu
3.4 Eğitim Kurumları ve Programları Değerlendirme Komisyonu
3.5 Sınav Komisyonu
3.1. Genel Kurul : Çocuk Nefroloji Yeterlilik belgesi olan herkes Genel Kurulun doğal üyesidir. Bu yönergenin yürürlüğe girmesi ile Çocuk Nefroloji Uzmanlık Belgesi olan ve Çocuk Nefroloji Derneği üyesi olanlar bir defaya mahsus olmak üzere yeterlilik belgesi almaya hak kazanır.
Yeterlilik Genel Kurulu üç yılda bir Çocuk Nefroloji Derneği’nin ulusal kongreleri sırasında toplanır. Yeterlilik Kurulunun ana karar organıdır. Genel Kurulun temel görevi Yürütme Kurulu, İç Denetleme ve Danışma Kurullarını üç yıllık bir dönem için seçmek, ibra etmek, önerilerde bulunmak ve gerekli kararları almaktır. Bu çalışma dönemi içinde en az bir genel kurul düzenlenir ve Yürütme Kurulu ara raporu sunularak tartışılır ve gerekli önerilerde bulunulur.
3.2. Yürütme Kurulu : Yeterlilik Genel Kurulunca seçilir. Yürütme Kurulu 5 asil 3 yedek üyeden oluşur. Bu üyelere ek olarak Çocuk Nefroloji Derneği Yönetim Kurulunca seçilen iki temsilci de yer alır. Yürütme Kurulu kendi arasından bir başkan, bir başkan yardımcısı, bir sekreter ve bir muhasip üye seçer. Yürütme Kurulu 3 yıllık bir dönem için seçilir. Yürütme Kurulu üyeleri iki dönemden çok görev alamazlar. Bu kurulda yer alacak kişiler Eğitim Kurumlarında “halen eğitici” durumunda olmalıdır (Tıp Fakültelerinde Profesör, Doçent ile SB/ SSK eğitim hastanelerinde Şef ve Şef Yardımcısı olanlar) Yürütme Kurulu Dernek Yönetim Kuruluna karşı sorumludur.
3.2.1. Görevleri :
a)Çocuk Nefroloji Yeterlilik Kurulları ve komisyonlarının çalışmalarını sağlamak ve izlemek
b)Yeterliliğin işlevlerini düzenlemek
c)Yeterlilik sınavlarının tarihlerini, giriş aidatını belirlemek ve yı ilan etmek
d)Sınava girecek adayların listelerini onaylamak
e)Sınav sonuçlarını ilan etmek ve belgeleri onaylamak
f)Yeterlilik Genel Kurulunu toplamak ve Çalışma Raporu sunmak
g)Yeterlilik Genel Kurul önerilerini değerlendirmek
h)Eğitim komisyonları raporlarını değerlendirmek ve gereğini yapmak
3.3. İç Denetleme ve Danışma Kurulu: Yeterlilik Genel Kurulunca Eğitim Kurumlarında en az 10 yıl süre ile “eğitici” kadrosunda bulunan üyeler arasından 3 asil 3 yedek üye olmak üzere seçilir. İç Denetleme Kurul üyelerinin seçimi Yeterlilik Yürütme Kurulu seçimleri ile birlikte yapılır . Bu üyeler en fazla iki dönem için seçilebilirler.
3.3.1. Görevleri: İç Denetleme ve Danışma Kurulu yılda en az iki defa Yürütme Kurulu icraatını, kararlarını denetler ve gerektiğinde yürütme kurulunun ön gördüğü tartışmalı konularda hakemlik yaparak rapor verir. Bu kurul üç yıl içinde bir ara rapor dönem sonunda ise kesin rapor hazırlar. Hazırlanan rapor Genel Kurula sunulur.
3.4. Eğitim Değerlendirme Komisyonu: (Akreditasyon komisyonu) Yürütme Kurulunun seçeceği ” aktif eğitici” kadrolarında olan 10 üyeden oluşur. Bu üyelerin Tıp Fakültelerinin Çocuk Nefroloji Bilim Dallarında profesör, ya da Sağlık Bakanlığı ve SSK Eğitim Hastanelerinde Klinik Şefi olmaları ve bu görevde en az beş yıldır bulunmaları gerekir. Bu üyeler üç yılda bir en çok iki dönem için seçilir. Komisyon üyeleri kendi aralarından bir başkanve bir sekreter seçerler. Yılda en az iki defa ; ya da Yürütme Kurulunun çağrısı ile gerektiğinde toplanarak hazırladıkları raporu Yürütme Kuruluna sunarlar.
3.4.1.Görevleri:
A. Eğitim programını belirler ve Yürütme Kuruluna önerilerde bulunur.
B. Eğitim Kurumları ve Eğitim Programlarını iki yılda bir denetler ve hazırladıkları raporu Yürütme Kuruluna sunar.
C. Eğiticilerin eğitimi konusunda çalışmalar yapar ve önerilerde bulunur.
D. Çocuk Nefroloji Eğitimi veren Kurumların standardını Çocuk Nefroloji Derneği Eğitim Komisyonunun yaptığı çalışmalara göre belirler ve Yürütme Kuruluna önerilerde bulunur.
E. Çocuk Nefroloji Eğitiminin standardizasyonu için gereken rotasyonları belirler ve denetler
F. Yandal eğitimi sırasında yeterli pratik eğitim alınmasını belirlemek için yapılan işlem ve girişimlerin listesini içeren Uygulama Defteri (log book) hazırlar ve uygulanması konusunda önerilerde bulunur
3.5. Sınav Komisyonu : Yürütme Kurulunun seçeceği “aktif eğitici” kadrolarında olan Tıp Fakültelerinde Profesör, doçent ve Sağlık Bakanlığı ve SSK Eğitim Hastanelerinde Klinik Şefi ve Şef Yardımcıları olarak çalışan beş üyeden oluşur. Bu üyeler 3 yıl için seçilir. En fazla iki dönem görev yapabilir. Üyeler kendi aralarından bir başkan ve bir sekreter seçerler. Sınav Komisyonu üyeliği için eğitici kadrolarda en az 5 yıldır görev yapmıyor olmak gerekir. Yılda en az iki kez toplanarak yıllık değerlendirmelerini içeren raporu Yürütme Kuruluna sunarlar.
3.5.1. Görevleri:
a-Yeterlilik sınavına girmek üzere başvuran adayların başvurularını değerlendirir ve yeterli olanların sınava alınmasını sağlar.
b-Yeterlilik sınavlarının hazırlanmasını sağlar.
c-Yeterlilik yazılı bilgi değerlendirme sınavının içeriğinin bilimsel denetimini yapar.
d-Sözlü / beceri değerlendirme Sınav jürilerini* belirler.
e-Sınav sonuçlarını değerlendirerek Yürütme Kuruluna bildirir.
* Sınav Jürilerinde yar alabilmek için profesör , ya da klinik şefi olarak en az 5 yıldır görev yapıyor olmak gerekir.
UZMANLIK ALANI VE EĞİTİMİ
3.6. Uzmanlık Alanı: Tababet Uzmanlık Tüzüğü’nde yer alan Çocuk Nefroloji Yandal uzmanlığıdır.
3.7. Uzmanlık Eğitimi: Eğitim süresi Tababet Uzmanlık Tüzüğü ile belirlenir. Çocuk Nefroloji Eğitimi standardizasyonu için zorunlu olan rotasyonlar ve süreleri Eğitim Değerlendirme Komisyonu tarafından belirlenir.
EĞİTİMİN BELGELENDİRİLMESİ
3.8. Genel ilkeler ve kriterler : Çocuk Nefroloji Yan Dal eğitimi vermekle yetkili eğitim kurumlarında yasal süreyi tamamlayanlara “Eğitim Belgesi” verilir. Eğitimde geçen süre Tababet Uzmanlık Tüzüğünde belirlenen süreyle eşit olmalıdır.
3.9. Eğitimin belgelendirilmesi : Madde 3.10’da tanımlanan sınavlara girilebilmesi için adayın;
a) Tababet Uzmanlık Tüzüğünde belirtilen yan dal eğitim süresini tamamlamış olduğunu belgelendirmesi
b) Sözlü sınava başvurmak için yan dal uzmanlık süresini tamamladığını, yazılı sınava başvurmak için ise bu eğitimin son yılında olduğunu belgelendirmesi,
c) Eğitim Değerlendirme Komisyonu (Akreditasyon komisyonu) tarafından belirtilen rotasyonların yapıldığını belgelendirmesi
d) Yan dal eğitimi alan uzmanın eğitimi sırasında yeterli pratik eğitim aldığını belirlemek için yaptığı işlem ve girişimlerin listelerini içeren ve eğitim kurumundan onaylı Uygulama Defteri(log book)’nin sınav komisyonuna başvuru tarihinde vermesi şarttır.
Bu belgeler Sınav Komisyonu tarafından incelenir ve uygun bulunanlara sınava girme hakkı verilir.
SINAV
3.10.1. Genel Bilgiler : Yapılacak sınavların belirlenmesi ve sınava girme kriterlerine uygun kişilerin tanımlanmasından sonra sınavın giriş şartları, basamakları ve sınav takvimi sınav komisyonu tarafından belirlenir. Sınav takvimi yürütme kurulunun onayı ile ilan edilir. Sınavlar yılda en az bir kez yapılır.
3.10.2. Yeterlilik Sınavları: Yeterlilik sınavına girebilmek için eğitim belgesi almış olmak ve gerekli belgeleri tamamlamış olmak gerekir. Yeterlilik sınavı yazılı bilgi değerlendirme ve beceri değerlendirme sınavı olarak iki kademede yapılır.
a)Yazılı Bilgi Değerlendirme Sınavı (Qualifying examination) : Bilgi ölçmeye yönelik olarak yapılacak sınav yılda en az bir kez yapılır.Bu sınava yan dal eğitimlerinin son yılında olan uzmanlar katılabilir. Sınava katılabilmek için ilgili anabilim dalı ve bilim dalı başkanlarından veya klinik şeflerinden adayın eğitiminin son yılında olduğuna dair bir eğitim belgesi getirmeleri istenir.
Eğitim süresini tamamlayanların sınava beş yıl içinde girmeleri ve başarılı olmaları gerekir. İlk sınavda başarılı olamama durumunda kişiye iki sınav hakkı daha verilir. Bu ek sınavları alabilmek için TTB-STE Kurulu tarafından kredilendirilmiş Çocuk Nefroloji alanındaki etkinliklerden son iki yıl içinde en az 60 kredi almış olmak gerekir. Sınavı geçenler ikinci kademe sınavı olan sözlü sınava girmeye hak kazanırlar. Sınavın kapsamı, şekli Sınav Komisyonu tarafından belirlenir. Sınav sonuçları sınava katılan kişiye ve eğitim kurumuna bildirilir.
b) Beceri Değerlendirme sözlü sınavı (Certifying examination): Uygulamaya yönelik, kişinin klinik becerisini ölçecek sınav şeklinde yılda iki kez sözlü ve /veya uygulamalı olarak yapılır. Bu sınava Yazılı sınavda başarılı olanlar ve Tababet Uzmanlık Tüzüğüne göre Çocuk Nefroloji Yan Dal Eğitimi için gerekli süreyi tamamlamış olanlar katılma hakkı elde eder. Sınava katılabilmek için ilgili anabilim dalı ve bilim dalı başkanlarından veya klinik şeflerinden adayın eğitimini tamamladığına dair bir eğitim belgesi getirmeleri istenir. Ayrıca sınavın bu kısmına girebilmek için aday eğitim kurumundan tasdikli Uygulama Defterini (log book) yeterlilik kuruluna sunmalıdır.
Sınav, oluşturulan Jüri tarafından çocuk nefroloji dalında uzmanlık becerilerini sorgulayacak “sorun çözmeye yönelik” ve yeterliliğe dayalı olacak şekilde yapılır. Pratik uygulama sınavı yapılmaz. Yazılı sınavda başarılı olanlar 5 yıl içinde Sözlü sınavından başarılı olması gerekir.
Başarılı olamama durumunda kişiye iki sınav hakkı daha verilir. Bu ek sınavları alabilmek için TTB-STE Kurulu tarafından kredilendirilmiş Çocuk Nefroloji etkinliklerinden son iki yıl içinde en az 60 kredi almış olmak gerekir.
3.11. Yeterliliğin belgelendirilmesi : Sınav sonucunda “Yeterlilik Belgesi” verilir. Bu belgenin geçerliliği 10 yıldır. 10 yılın sonunda yeniden belgelendirme sınavına girilmelidir..
3.12. Yeniden belgelendirme (Re-sertifikasyon) : Yeterlilik Sınavını başaranlar 10 yıl sonra yeniden belgelendirme sınavına girmek zorundadırlar. Bu sınava girilebilmesi için TTB-STE Kredilendirme Kurulu tarafından kredilendirilmiş Çocuk Nefroloji alanındada yapılan Sürekli Tıp Eğitimi etkinliklerine katılmış olması ve 10 yılda en az 200 STE kredisi alması gerekir. Bu kredilerin 100’ünün son 5 yılda alınmış olması şarttır. Yeniden belgelendirme sınavı yılda iki kez Sözlü Sınav olarak uygulamaya ve yeni gelişmelere yönelik olarak yapılır. Bu sınava 4 giriş hakkı vardır. Başarılı olmayanlar iki yıl içinde ya çocuk Nefroloji Derneği tarafından belirlenen bir eğitim kurumunda üç ay süreyle gözlemci olarak çalışmalar yapmış olması veya iki yılda 60 TTB- STE kredisi almış olması gerekir. Bu şartları yerine getirenlere yeniden iki kez daha sınav hakkı elde ederler.
ÖZEL DURUMLAR
4.1. Bu yönerge İlgili Derneğin Yönetim Kurulunda kabulünden ve Genel Kurul üyeleri ile tartışıldıktan sonra yeniden düzenlenecek ve o tarihten itibaren yürürlüğe girecektir.
4.2. Bu yönergenin yürürlüğe girdiği tarihte Çocuk Nefroloji Uzmanlık belgesi sahibi olanlar yönergeye tabi değildirler ve Çocuk Nefroloji Derneği üyesi de oldukları takdirde yeterlilik belgesini alabilirler. Bu Yeterlilik Belgesinin geçerlilik süresi 10 yıldır. 10 yılın sonunda yeniden belgelendirme sınavına girme zorunluluğu vardır.
4.3. Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihte eğitimde olanlar bu yönergede belirtilen kurallara tabidirler.
4.4. Yabancı bir ülkede Uzmanlık eğitimini tamamlayan ve o ülkenin Yeterlilik sınavına girmeye hak kazanan kişiler Çocuk Nefroloji Yeterlilik Sınavına giriş şartlarına uygun olduklarını belgelendirdikleri takdirde, Yeterlilik Sınavına girebilirler. Bu kişiler için aranacak şartlar ve izlenecek kurallar Türkiye’de yan dal uzmanlık eğitimi yapanlarla aynı olmalıdır. UEMS yeterlilik belgesi, Türkiye’nin UEMS’ye asil üye olarak kabulü ve ilgili alanda sınava kabul edilmesi durumunda, Çocuk Nefroloji yeterliliğine denk sayılacaktır.
4.5. Yeterlilik Belgesi, yeterlilik belgesi alan kişinin meslekten men cezası alması durumunda iptal edilir
4.6. İlk yeterlilik sınavı bu yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacaktır.
4.7. Bu yönergenin yürürlüğe girmesi ile Çocuk Nefroloji Uzmanlık Belgesi olan ve Çocuk Nefroloji Derneği üyesi olanlar bir defaya mahsus olmak üzere yeterlilik belgesi almaya hak kazandığı halde arzu edenler sınava girebilirler. Bu sınava girebilmek için TTB-STE Kredilendirme Kurulu tarafından kredilendirilmiş Çocuk Nefroloji alanındada yapılan Sürekli Tıp Eğitimi etkinliklerine katılmış olmak ve son 5 yılda en az 100 STE kredisi almak gerekir.